autor: Łukasz Czyżewski
Wycofanie samochodu firmowego z działalności na cele prywatne a podatek VAT.
Podatnik ma możliwość wycofania środka trwałego z działalności na własne potrzeby. Rozpatrzmy przypadek najczęściej występujący u przedsiębiorców – przekazanie samochodu osobowego na cele osobiste podatnika w dwóch wariantach.
Wariant 1.
SAMOCHÓD OSOBOWY ZAKUPIONY BEZ ODLICZENIA PODATKU VAT. Samochód został nabyty w jeden z poniższych sposobów:
1. Darowizna
2. Zakup od osoby prywatnej na umowę kupna
3. Zakup w komisie na VAT-marża
4. Przyjęcie prywatnego samochodu na potrzeby firmy do środków trwałych
Samochód został w pełni zamortyzowany. Podatnik jest czynnym podatnikiem VAT i przekazuje samochód na cele prywatne.
Dokonujemy operacji w ewidencji środków trwałych – dokument LT (określamy datę, dołączamy oświadczenie o przekazaniu środka trwałego na cele osobiste)
Czy od przekazania na cele osobiste środka trwałego, od którego nie przysługiwało odliczenia podatku VAT musze zapłacić podatek?
Taka czynność nie będzie podlegać VAT. Jest to zgodne z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.
Przez dostawę towarów, (…) rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Wariant 2.
SAMOCHÓD OSOBOWY ZAKUPIONY Z CZĘŚCIOWYM ODLICZENIEM VAT (50%). Samochód został zakupiony na podstawie faktury VAT. Zgodnie z art. 86a ust.1 odliczyliśmy połowę VAT wynikającego z faktury zakupu.
Art. 86a. ust. 1. W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:
1) wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
Czy od przekazania na cele osobiste środka trwałego, od którego przysługiwało częściowe odliczenie podatku VAT muszę zapłacić podatek?
Taka czynność będzie podlegać VAT. Jest to zgodne z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.
Przez dostawę towarów, (…) rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Zatem mamy tu następującą sytuację. Podatnik nabył samochód osobowy i przysługiwało mu prawo do częściowego odliczenia podatku VAT. Podatnik zdecydował przekazać samochód na cele osobiste. Zgodnie z ustawą taka czynność jest równoznaczna z dostawą towarów a dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jak wycenić wartość samochodu w momencie przekazania na cele prywatne?
Wyceny musimy dokonać w oparciu o art. 29a ust. 2 ustawy o VAT:
Art. 29a. ust. 2. (…) podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, (…), określone w momencie dostawy tych towarów
To oznacza, że wyceniamy samochód wg ceny nabycia ale określonej w momencie dostawy – w naszym przypadku w momencie przekazania na cele osobiste. Reasumując – musimy dokonać wyceny w oparciu o ceny rynkowe.
Dokonanie korekty podatku naliczonego. Jeżeli podatnik, który zakupił samochód osobowy dla celów mieszanych tj. jest wykorzystywany w działalności oraz prywatnie odliczył z faktury zakupu tego pojazdu 50% VAT. W momencie przekazania samochodu na cele prywatne dokonuje czynności opodatkowanej. Zatem jeżeli samochód jest w tzw. okresie korekty musimy skorygować wartość nieodliczonego podatku VAT.
Przykład 1.
Podatnik w styczniu 2016 zakupił samochód osobowy na fakturę VAT. Wartość netto wynikająca z faktury to 60.000zł a podatek VAT wynikający z faktury to 13.800zł.
Cena netto zakupu 60.000
VAT z faktury 13.800
VAT odliczony (50%) 6.900
VAT nieodliczony (50%) 6.900
W kwietniu 2017 podatnik zdecydował przekazać samochód na cele osobiste. Wartość rynkowa samochodu wynosi 49.200. Z tytułu transakcji przekazania samochodu VAT do zapłaty wyniesie 9.200zł.
Dokonujemy także korekty podatku VAT nieodliczonego w momencie zakupu (w styczniu 2016). Art. 90b ustawy o VAT. Pojazd kosztował ponad 15.000 więc dokonujemy korekty 5 letniej (60 miesięcy). Wyliczamy ilość miesięcy jaka pozostała do końca okresu korekty. Okres styczeń 2016 – kwiecień 2017 to 15 miesięcy. Pozostała ilość miesięcy w korekcie: 60-15=45 miesięcy. Wyliczamy część nieodliczonego podatku VAT po zmianie przeznaczenia pojazdu.
6.900 / 60 x 45 = 5175zł.
Reasumując. Z tytułu przekazania samochodu osobowego zapłacimy VAT w wysokości 9.200 ale odliczmy (korekta) 5175. Fizycznie będzie do zapłaty z tytułu całej transakcji 4025zł (9200-5175).
Przykład 2.
Podatnik w styczniu 2012 zakupił samochód osobowy na fakturę VAT. Wartość netto wynikająca z faktury to 60.000zł a podatek VAT wynikający z faktury to 13.800zł.
Cena netto zakupu 60.000
VAT z faktury 13.800
VAT odliczony (50%) 6.900
VAT nieodliczony (50%) 6.900
W kwietniu 2017 podatnik zdecydował przekazać samochód na cele osobiste. Wartość rynkowa samochodu wynosi 12.300. Z tytułu transakcji przekazania samochodu VAT do zapłaty wyniesie 2.300zł.
W tym przypadku nie będzie korekty z uwagi na to, że okres pomiędzy zbyciem a nabyciem samochodu jest dłuższy niż 60 miesięcy (kwiecień 2017 – styczeń 2012 = 64 miesiące)
Reasumując. Z tytułu przekazania samochodu osobowego zapłacimy VAT w wysokości 2.300.
