autor: Łukasz Czyżewski
Lekarz a forma opodatkowania. Prowadzący działalność gospodarczą lekarze mogą wybrać jedną z trzech form opodatkowania: zasady ogólne (skala podatkowa 12% i 32%), podatek liniowy 19% lub ryczałt ewidencjonowany 14%. Co jest najbardziej opłacalne pod kątem podatku oraz składki zdrowotnej sprawdzisz na naszym kalkulatorze.
Na przykładzie przedstawię jakie formy opodatkowania są możliwe do wyboru, jeżeli lekarz będzie współpracować z byłym pracodawcą. Lekarz prowadzi działalność od 2020 roku i jednocześnie pracuje na etacie w szpitalu. Poza godzinami etatowymi pracuje w kilku przychodniach. Ponieważ w żadnej z tych przychodni nie był zatrudniony na umowę o pracę, może w tym momencie mieć dowolną formę opodatkowania. Dodam, że jeżeli w którejś przychodni wcześniej był zatrudniony na umowę zlecenie – nie jest to negatywna przesłanka dotycząca wyboru formy opodatkowania. Nadal może wybrać dowolną formę opodatkowania.
W roku 2023 pojawia się możliwość zmiany formy współpracy z umowy o pracę na kontrakt b2b. Dla pełnego zobrazowania sytuacji pokażę wszystkie możliwe scenariusze, rozpoczęcie współpracy z byłym pracodawcą w trakcie roku, od nowego roku i co się stanie w zależności od formy opodatkowania wybranej już wcześniej tj. na cały 2023 rok.
Lekarz a forma opodatkowania ryczałt ewidencjonowany
Przykład 1. W roku 2023 wybrana forma opodatkowania to ryczałt ewidencjonowany. Lekarz zdecydował się zakończyć umowę o pracę ze szpitalem 30 czerwca. Od 1 lipca współpracuje już na kontrakcie b2b. Pierwsza faktura za miesiąc lipiec zostanie wystawiona 31 lipca. Ustawa wyraźnie wskazuje, że jeżeli podatnik prowadzący działalność, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyska z tej działalności przychody (…) ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy (…) traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Czyli w 2023 roku podatnik za okres styczeń-czerwiec był opodatkowany na ryczałcie, od lipca do grudnia działalność już musi być na zasadach ogólnych. Za przychody/dochody z działalności gospodarczej będzie musiał złożyć dwa zeznania roczne. W roku 2024 będzie już mógł zmienić formę opodatkowania na podatek liniowy ale jeszcze nie na ryczałt. Ryczałt będzie możliwy od 2025 roku.
Współpraca z byłym pracodawcą a podatek liniowy
Przykład 2. W roku 2023 lekarz wybrał opodatkowanie działalności podatkiem liniowym. Do końca czerwca był też zatrudniony na etacie w szpitalu. Rozwiązał stosunek pracy i od lipca współpracuje ze szpitalem na kontrakcie b2b. Przesłanki negatywne dotyczące opodatkowania liniowego znajdziemy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 9a ust 3. Jeżeli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania (podatek liniowy), uzyska z działalności gospodarczej (…) ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik (…) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym – w ramach stosunku pracy (…) podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania (podatek liniowy) i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej. Jest dużo gorzej niż w przykładzie 1. Rozpoczęcie współpracy z byłym pracodawcą w trakcie roku powoduje konieczność przeliczenia dochodów od początku roku wg skali podatkowej co w większości przypadków oznacza próg podatkowy i 32% podatek. W roku 2024 będzie już możliwość rozliczania się podatkiem liniowym, ponieważ przesłanka negatywna mówi o „wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym”.
Przykład 3. Lekarz a forma opodatkowania w roku po zakończonej umowie o pracę. Lekarz postanawia zakończyć stosunek pracy w szpitalu z dniem 31 grudnia 2023 roku. Od 1 stycznia 2024 będzie współpracować ze szpitalem na kontrakcie b2b. Ponieważ do praca na rzecz byłego pracodawcy trzeba przeanalizować przesłanki negatywne. Dla opodatkowania ryczałtem negatywna przesłanka mówi o współpracy z byłym pracodawcą w „roku poprzedzającym rok podatkowy lub wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym”. Rokiem podatkowym, z przykładu jest rok 2024 – czyli zgodnie z ustawą jest to rok poprzedzający. W 2024 nie może być opodatkowany ryczałtem. Taka możliwość będzie w roku 2025. A czy w 2024 roku może być opodatkowany podatkiem liniowym? Tak, może bo przesłanka negatywna dotycząca podatku liniowego mówi tylko o „wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym – w ramach stosunku pracy (…) podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania (podatek liniowy)„. Stosunek pracy był w 2023 więc w 2024, nowym już roku może wybrać podatek linowy.
