autor: Łukasz Czyżewski
Czy programista świadczący usługi informatyczne musi posiadać kasę fiskalną i wystawiać paragony? Kiedy taki obowiązek powstaje? Czy zawsze kasa fiskalna to konieczność? Na te oraz inne pytania postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym artykule.
Obowiązek posiadania kasy fiskalnej
Ogólny obowiązek dotyczący prowadzenia ewidencji za pomocą kasy fiskalnej wynika z art. 111 ust. 1 ustawy VAT. Przepis ten wskazuje, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Już z powyższej zasady możemy wyprowadzić pierwszą regułę. Otóż obowiązek posiadania kasy fiskalnej oraz wydawania paragonów dotyczy wyłącznie świadczenia usług na rzecz osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Jeżeli zatem programista świadczy usługi wyłącznie dla innych przedsiębiorców obowiązek rejestrowania sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej nie powstanie.
Zwolnienie podmiotowe z obowiązku posiadania kasy fiskalnej
Należy zauważyć, że obowiązek prowadzenia kasy rejestrującej nie jest bezwzględny. W polskim porządku prawnym przewidziano bowiem możliwość zwolnienia z konieczności posiadania kasy fiskalnej. Kwestie te reguluje rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Pierwsze zwolnienie które omówimy ma charakter podmiotowy. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2017 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20 000 zł. Jeżeli wskazany limit świadczenia usług informatycznych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie zostanie przekroczony to przedsiębiorca nie musi instalować kasy fiskalnej.
Przykład
Programista rozpoczynający działalność gospodarczą, pierwszą usługę informatyczną wykonał na rzecz osoby prywatnej w dniu 10 września. W rezultacie limit wynosi 6191,78 zł (113 dni pozostałych do końca roku/ 365 dni x 20 000 zł). Jeżeli do końca roku programista nie przekroczy wskazanego limitu to obowiązek założenia kasy fiskalnej nie powstanie.
W następnych latach przedsiębiorca również może korzystać ze wspomnianego zwolnienia jeżeli obrót na rzecz osób prywatnych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł.
W sytuacji, gdy podatnicy korzystający z powyższego zwolnienia przekroczą limit, zobowiązani są do rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy po upływie 2 miesięcy następujących po miesiącu, w którym limit został przekroczony.
Zwolnienie przedmiotowe z obowiązku posiadania kasy fiskalnej
Kolejną kategorią zwolnienia od konieczności posiadania kasy fiskalnej jest zwolnienie o charakterze przedmiotowym. Dotyczy ono nie tyle wielkości obrotu co rodzaju czynności, które są wykonywane. Jak stanowi § 2 ust. 1 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.
W kontekście rozpatrywanego zagadnienia warto zwrócić uwagę na poz. 39 załącznika gdzie wskazano, że wolne od obowiązku rejestrowania na kasie fiskalnej są usługi świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
W konsekwencji jeżeli programista będzie świadczył usługi informatyczne na rzecz osób prywatnych i zapłatę otrzyma w formie przelewu bankowego (lub przekazu pocztowego) oraz będzie można zidentyfikować, której konkretnie usługi zapłata dotyczy, to programista będzie mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Co ważne zwolnienie to przysługuje niezależnie od wielkości obrotu, a więc nie obowiązuje w tym przypadku limit 20 000 zł.
Wyłączenie możliwości skorzystania ze zwolnienia
Rozporządzenie przewiduje również katalog czynności, które obowiązkowo należy ewidencjonować za pomocą kasy fiskalnej. W rezultacie w stosunku do wymienionych czynności żadne z dwóch opisanych zwolnień nie przysługuje.
W zakresie nas interesującym nie wymieniono usług informatycznych jako czynności powodujących utratę prawa do zwolnienia. Można jedynie wskazać, że zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 lit. l) rozporządzenia zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku dostawy zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych.
